Αεροδρόμιο στο Καστέλλι και παραγωγική ανασυγκρότηση. Σημείωμα προς τον πρωθυπουργό

Καστέλλι, από την πεδιάδα με τους ελαιώνες.

Του Σταμάτη Πέτρου-Μάρα

 Κύριε πρωθυπουργέ. 

 Άκουσα με προσοχή στην ομιλία σας, με την οποία ολοκληρώθηκαν οι εργασίες του πρόσφατου συνεδρίου για την Κρήτη, στο πλαίσιο της οποίας περιγράφετε το προωθούμενο μοντέλο για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και ιδιαιτέρως του νησιού μας. Προσωπικά οφείλω να ομολογήσω ότι μπερδεύτηκα με κάποιες εμφανείς αντιφάσεις σε σχέση με όσα περιγράψατε σε αυτή και το προωθούμενο έργο της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες σας, η αγροδιατροφή και η μεταποίηση είναι σπό τους τομείς προτεραιότητας της κυβέρνησής σας.

 Σχεδιάζετε την ποιοτική ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής, την τυποποίηση και την πιστοποίηση, με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας των εξαγωγών, που θα συμβάλλουν
σημαντικά στην τοπική οικονομία. Επίσης η αποτελεσματική διασύνδεση του αγροτικού τομέα με τον τουρισμό είναι κομβικής σημασίας και θα συμπεριληφθεί στον επικείμενο αναπτυξιακό νόμο.

 Σκοπεύετε να προωθήσετε το μοντέλο του ήπιου και αποκεντρωμένου τουρισμού, που θα στηριχτεί σε σχέδιο, καθώς παράγει πολλαπλασιαστικά οφέλη για την τοπική κοινωνία. Επισημάνατε μάλιστα ότι τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας αφορούν ιδιαίτερα την Κρήτη, καθώς, εξαιτίας των ιδιαιτεροτήτων, η συνέργεια πρωτογενούς τομέα και τουρισμού μπορεί να δημιουργήσει άμεσα και εξαιρετικά αποτελέσματα.

 Δηλώσατε επίσης ότι η κυβέρνησή σας φέρνει την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος, από το περιθώριο της πολιτικής ατζέντας στο κέντρο της αναζήτησης, ενισχύοντας την επιχειρηματικότητα που σέβεται την εργασία και το φυσικό περιβάλλον. Θεωρώ ότι είναι εύλογη η απορία μου πως συνάδουν και πώς μπορούν να συνδιαστούν όλα αυτά, με την προωθούμενη απο την κυβέρνησή σας, εγκατάσταση νέου αεροδρομίου στη μοναδική πεδιάδα της ενδοχώρας της Κρήτης.

Κύριε πρωθυπουργέ. Το αεροδρόμιο, που εξακολουθεί να προωθεί η κυβέρνησή σας εφαρμόζοντας προηγούμενες ατεκμηρίωτες πολιτικές αποφάσεις, είναι πέρα από βέβαιο ότι πρώτα απ’ όλα θα καταστρέψει τον πιο μεγάλο “πνεύμονα” πρασίνου της ενδοχώρας του νομού Ηρακλείου.

 Η πεδιάδα του Καστελλίου παραμένει έως σήμερα ανέγγιχτη από τις βάρβαρες επεμβάσεις, ιδιαιτέρως των προηγούμενων δεκαετιών. Είναι μια περιοχή με εξαιρετική φύση, γη υψηλής παραγωγικότητας, με πλούσιο σημαντικότατο υδροφόρο ορίζοντα με αναλοίωτη την οικιστική φυσιογνωμία της εδώ και αιώνες.

 Είναι, συνεχώς από τα προϊστορικά χρόνια έως σήμερα, ένα από τα σημαντικότερα αγροδιατροφικά κέντρα της Κρήτης με ποικιλία, εξαιρετικής ποιότητας αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων. Τη διαχρονική της σημασία δείχνει και η πυκνή της κατοίκηση όλες τις εποχές.

 Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει το πλήθος των ευρημάτων της αρχαιολογικής σκαπανης, η μεγαλύτερη επιφανειακή έρευνα που έχει πραγαματοποιηθεί ποτέ στην Ελλάδα (από την επιστημονική ομάδα του αρχαιολόγου Ν. Παναγιωτάκη), η πυκνότητα και η ποιότητα των ιστορικών της μνημείων. Για τη μοναδικότητα της περιοχής στο νησί, οι Βενετσιάνοι την ονόμασαν “Pediada”, τοπωνύμιο που διατηρείται έως σήμερα.

Αμπελώνες στην πεδιάδα του Καστελλίου.

 Η περιοχή όχι μόνο έχει όλες τις προϋποθέσεις, αλλά επιβάλλεται να ενταχθεί ως αργοδιατροφικό κέντρο και τόπος ανάπτυξης ήπιων μορφών τουρισμού ετήσιας βάσης (εναλλακτικός, θεματικός κ.ά.) στο παραγωγικό μοντέλο που περιγράψατε στην ομιλία σας, γιατί μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα στην αποτελεσματικότητά του προς όφελος των πολιτών, όχι μόνο της ενδοχώρας, αλλά του συνόλου του νησιού.

 Ωφείλω να σημειώσω ότι τα “φαραωνικά” σχέδια για το αεροδρόμιο στο Καστέλλι προϋποθέτουν, μεταξύ άλλων, την αποψίλωση
τεράστιας έκτασης (22 χιλ. στρέμματα), το μεγαλύτερο μέρος της οποίας είναι πεδινή (σπάνια περίπτωση για το νησί), την εκκρίζωση 200.000 ελαιοδέντρων, την κατεδάφιση- καθαίρεση – ταπείνωση γύρω βουνών και λόφων 11 εκατομμυρίων κυβικών!

 Κατά τη λειτουργία του, στο υψίπεδο, 110.000 στρεμμάτων, που περικλείεται από λόφους και βουνά, αναμένεται κυρίως από την αέρια διασπορά της ρύπανσης η σοβαρή ρύπανση της γης και του νερού του. Αποτέλεσμα η υποβάθμιση, απαξιώση και αχρήστευση των γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων, με πρώτο το ελαιόλαδο. Συνέπεια η αναγκαστική μετακίνηση και μετανάστευση χιλιάδων κατοίκων παραδοσιακών οικιμών, λόγω απώλειας των πόρων από τη γη και λόγω των ασφηκτικών συνθηκών διαβίωσης.

Αεροδρόμιο Ηρακλείου.Η αναβάθμιση, του με την επέκταση των εγκα-
ταστάσεων και του πλάγιου διαδρόμου έχει πολλαπλά οφέλη εξαιτίας
της θέσης του δίπλα στην πόλη, τον Β.Ο.Α.Κ. και το λιμάνι.
Επεξεργασμένη εικόνα. Πηγή αρχικής φωτο: http://www.explorecrete.com

 Γιατί να γίνει όλη αυτή η σπατάλη και η καταστροφή, όταν λύση υπάρχει και το πρόβλημα αεροδρόμιο Ηρακλείου μπορεί να αντιμετωπιστεί άμεσα και με προοπτική; Λέγεται αναβάθμιση και επέκταση του αεροδρομίου “Ν. Καζαντζάκης”. Εξ όσων γνωρίζω έχετε στη διάθεσή σας έτοιμες μελέτες, τις οποίες ακριβοπλήρωσε ο ελληνικός λαός.

 Αν εφαρμοστούν, όπως συνηγορούν σχετικοί επιστήμονες και ειδήμονες των αερομεταφορών, απαλείφονται τα σημερινά προβλήματα της Νέας Αλικαρνασσού, που προκαλούνται από τη λειτουργία του. Με υποπολλαπλάσια οικονομική δαπάνη, σε σχέση με το Καστέλλι, αντιμετωπίζονται πλήρως οι λειτουργικές αδύναμίες του αεροδρομίου για δεκαετίες.

 Σήμερα μάλιστα μπορούν να αξιοποιηθούν και οι, σε συνέχεια αυτού, εκτάσεις της πρώην μονάδας της πολεμικής αεροπορίας. Το γεγονός ότι βρίσκεται σε απόσταση 5.5 χιλ. από το κέντρο της πόλης, σε επαφή με τον ΒΟΑΚ, το λιμάνι του Ηρακλείου δίνει, με την ελάχιστη δαπάνη, πολλαπλές δυνατότητες αξιοποίησης.

 Συμπληρώνω το σημείωμά μου με ένα επιμέρους, αλλά εξόχως σημαντικό θέμα. Στην πεδιάδα του Καστελλίου, ύστερα από την προωθούμενη προσθήκη του πολιτικού, θα υπάρχουν δύο αεροδρόμια …“σε συσκευασία του ενός”. Η προβλεπόμενη απόσταση των 400 μέτρων μεταξύ των διαδρόμων (πολιτικού και στρατιωτικού) είναι απαγορευτική στο να λειτουργήσουν ανεξάρτητα.

 Σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες εναέριας κυκλοφορίας και ασφάλειας (ICAO), η ανεξάρτητη λειτουργία τους προϋποθέτει απόσταση άνω των 1000 μ. Βεβαίως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί, καθώς δεν υπάρχει χώρος… Ως γνωστόν, το δεύτερο, πολιτικό, αεροδρόμιο θα εφάπτεται του στρατιωτικού κι θα έχει κυριολεκτικά “σφηνωθεί” ανάμεσα σε πλήθος οικισμών, σε αποστάσεις μερικών δεκάδων μέτρων!

 Το ερώτημα λοιπόν είναι τι προβλέπεται να γίνεται, στις όπως φαίνεται συχνότατες περιπτώσεις ανάγκης άμεσης απογείωσης πολεμικών αεροσκαφών για εθνικούς λόγους. Και τι θα γίνεται το καλοκαίρι την περίοδο αιχμής της λειτουργίας του πολιτικού αεροδρομίου, όταν η συχνότητα προσαπογείωσης φθάνει συχνά τα 2,5 με 3 λεπτά;

 Κάποια αεροπλάνα αναγκαστικά θα περιφέρονται ανάμεσα στα γύρω από την πεδιάδα του Καστελλίου ψηλά και λιγότερο ψηλά βουνά μεταξύ Κρητικού και Λυβικού Πελάγους. Να προσθέσουμε στις συνθήκες ασφάλειας και τις συχνές ομίχλες και την πάχνη που χαρακτηρίζει την περιοχή;

 Εκτός βεβαίως αν υπάρχει πολιτική βούληση για την μεταφορά του πολεμικού αερολιμένα του Καστελλίου πίσω στον πρόσφατα παροπλισμένο αερολιμένα της πόλεως του Ηρακλείου. Η εγκατάσταση αεροδρομίου στο Καστέλλι δεν ήταν κοινωνική διεκδίκηση, αλλά “επιβλήθηκε” από “παράγοντες” και πολιτικά στελέχη τοπικού βεληνεκούς.

 Το αεροδρόμιο στο Καστέλλι εντάσσεται στον επικρατούντα για δεκαετίες “θεσμό” των αποσπασματικών έργων, με κατά κανόνα πολλαπλό κόστος, οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικές συνέπειες, που καλούνται να υποστούν πολλές γενιές. Εξαγγέλθηκε, χωρίς αιτιολόγηση και χωρίς να εντάσσεται σε ένα γενικότερο σχέδιο το 2003, λίγο πριν τη δημοπράτηση του έργου της αναβάθμισης του αεροδρομίου Ηρακλείου.

 Και το θέατρο του παραλόγου, δεκαπενταετίας τουλάχιστον, συνεχίζεται. Χωρίς επιχειρήματα και βάσιμες αιτιάσεις, αλλά με στερεότυπα και ξεπερασμένες νοοτροπίες, περί ανάπτυξης, πράγματα που μας οδήγησαν στη σημερινή παρακμή, εξακολουθούν να επιμένουν στο λάθος και προσπαθούν ακόμα “πιέζοντας” προς το κέντρο, να “επιβάλλουν” αποφάσεις άλλων εποχών και νοοτροπιών.

 Το ζήσαμε και στο πρόσφατο συνέδριο, όπου δυστυχώς άλλη μια φορά δεν ακούστηκε η κοινωνία, οι άμεσοι και γνήσιοι εκφραστές της, οι εκπρόσωποι των παραγωγικών φορέων, οι ζωντανές δυνάμεις της, οι πολλές δραστήριες συλλογικότητες του νησιού, οι κοινωνικοί φορείς.

 Όπως φαίνεται, το λάθος αναγνωρίζεται πλέον από πολλούς και πολλές, πολιτικούς φίλους και αντιπάλους σας, όμως δεν ομολογείται δημοσίως. Πολιτικοί εγωισμοί και καπρίτσια, έλλειψη τόλμης, αλλότριοι σκοποί και στόχοι; Άγνωστο! Καταλαβαίνω πολύ καλά πως η πολιτική απόφαση για το ζήτημα του αεροδρομίου είναι πολύ δύσκολη, χρειάζεται “μπόι” που λέμε στην Κρήτη.

 Σκεφτείτε ότι επί 2,5 χιλιάδες χρόνια ουδείς, ούτε οι πολυάριθμοι κατακτητές δεν τόλμησε να καταστρέψει αυτό τον τόπο. Σήμερα σε σας “πέφτει ο κλήρος”. Είναι καταγεγραμμένο ότι των καταστροφών του φυσικού περιβάλλοντος του τοπίου της χώρας μας προηγήθηκαν συχνά μεγάλες εξαγγελίες, μεγαλεπήβολα σχέδια και οράματα. Ελπίζω να απέχετε από αυτά και να αποτρέψετε τα χειρότερα. Θα συνεχίσετε τη θλιβερή ιστορία μας;

 Η ευθύνη είναι όλη δική σας. Είμαι όμως σίγουρος και περιμένω ακόμα ότι θα πράξετε το σωστό.