Αόρατη απειλή.... Την θέλουμε στο Καστέλλι ::::

Πρόκειται για μια από τις σοβαρότερες περιβαλλοντικές απειλές, αν και μόλις πρόσφατα χαρακτηρίσθηκε «ρύπος». Ορισμένοι επιστήμονες δεν διστάζουν να … πουν ότι ο θόρυβος είναι η δεύτερη μεγαλύτερη απειλή μετά την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Μια απειλή που αν και αόρατη, είναι αρκετά ικανή ώστε να υποβαθμίζει κάθε δευτερόλεπτο την ποιότητα ζωής.

Εκνευρισμός, δυσφορία, απώλεια ακοής, έλλειψη αυτοσυγκέντρωσης, ψυχολογικές διαταραχές, ακροαστική κόπωση, επιθετική συμπεριφορά, διαταραχές ύπνου, δυσάρεστες ορμονικές αντιδράσεις, μειωμένη απόδοση στη δουλειά και στο σχολείο, αλλά και κακή επικοινωνία είναι μόνο μερικά από τα συμπτώματα που έχουν καταγράψει ερευνητές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, του Κοινού Κέντρου Ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και αρκετών ελληνικών και ξένων πανεπιστημίων.

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα της «Real planet», κάθε χρόνο στην Ευρώπη χάνονται τουλάχιστον ένα εκατομμύριο έτη υγιούς ζωής λόγω του θορύβου, έναντι απώλειας 4,5 εκατομμυρίων ετών υγιούς ζωής από τη μόλυνση του αέρα. Εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περίπου 3000 θανάτους ετησίως στην Ευρώπη από εμφράγματα που οφείλονται στο θάνατο.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι πάνω από 5 εκατομμύρια πολίτες «απειλούνται» από την ηχορύπανση. Η Αθήνα είναι μία από τις πιο «φασαριόζικες» ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς η πυκνή αστική δόμησή της, οι ψηλές πολυκατοικίες, η έλλειψη ανοικτών χώρων και το τεράστιο κυκλοφοριακό φορτίο, κυριολεκτικά «εγκλωβίζουν» τους ήχους διάφορων συχνοτήτων μέσα στην πόλη.

Θεματολογικά δελτία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΚΑΙ ΣΤΟΧΟΙ
*4.9.1.
ΕΠΙΤΕΥΞΕΙΣ
1.     Γενικό πλαίσιο
Έως σήμερα, η προστασία κατά του θορύβου περιλαμβανόταν σε πέντε προγράμματα δράσης για την προστασία του περιβάλλοντος. Το πέμπτο πρόγραμμα δράσης προτείνει να καταρτίσει η Επιτροπή μητρώο θορύβων και να εκπονήσει προγράμματα για τη μείωση του θορύβου, καθώς και περαιτέρω περιορισμό της εκπομπής θορύβων από τα οχήματα με κινητήρα, τα αεροπλάνα και τα μηχανήματα.
Τα οικονομικά κίνητρα για την αγορά αποτελούν βασική παράμετρο της κοινοτικής πολιτικής για τη μείωση του θορύβου. Πιθανά μέτρα είναι τα ακόλουθα:
-     επιδοτήσεις για την αγορά λιγότερο θορυβωδών προϊόντων,
-     νομικώς επιβεβλημένη πληροφόρηση σχετικά με τα προϊόντα,
-     καταβολή εισφορών για τον θόρυβο σύμφωνα με την αρχή "ο ρυπαίνων πληρώνει",
-     καθιέρωση αδειών θορύβου,
-     επιδοτήσεις για την ανάπτυξη λιγότερο θορυβωδών προϊόντων.
2.     Τομεακά μέτρα νομοθετικού χαρακτήρα
Σε ό,τι αφορά τη μείωση του θορύβου, έχουν εγκριθεί διάφορες οδηγίες. Έχουν καθορισθεί όρια εκπομπής θορύβου για τα αυτοκίνητα, τις μοτοσικλέτες, τους γεωργικούς και δασικούς ελκυστήρες, τις οικιακές συσκευές, τα χωματουργικά μηχανήματα, τον κατασκευαστικό εξοπλισμό, τις χλοοκοπτικές μηχανές και τα υποηχητικά αεροπλάνα της πολιτικής αεροπορίας.
Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στην οδική και εναέρια κυκλοφορία η οποία συνιστά σημαντική πηγή ηχορύπανσης.
γ.     Αεροπλάνα
Σύμφωνα με την οδηγία του Συμβουλίου για τον περιορισμό των εκπομπών θορύβου από τα υποηχητικά αεροπλάνα της πολιτικής αεροπορίας (Οδηγία 80/51), άδεια εκμετάλλευσης χορηγείται μόνο στα αεροπλάνα που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις της Σύμβασης για τη Διεθνή Πολιτική Αεροπορία τρίτη έκδοση, Ιούλιος 1978 (τόμος 3, δεύτερο μέρος, κεφάλαιο 3 του Παραρτήματος 16) ή σε ανάλογες προδιαγραφές. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές που καθορίζει η Διεθνής Οργάνωση Πολιτικής Αεροπορίας, ο θόρυβος που προκαλούν τα αεροπλάνα πρέπει να μειωθεί λαμβάνοντας υπόψη την προστασία του περιβάλλοντος, τις τεχνολογικές δυνατότητες, καθώς και τις οικονομικές συνέπειες.
Σύμφωνα με την Οδηγία 92/14, μόνο υποηχητικά αεριωθούμενα αεροπλάνα με λόγο παράκαμψης 2 ή μεγαλύτερο, ή που πληρούν τις προδιαγραφές της ανωτέρω σύμβασης, ή τα οποία δεν χρησιμοποιήθηκαν για περισσότερο από 25 χρόνια, μπορούν να εξακολουθήσουν να εκτελούν δρομολόγια στα αεροδρόμια των κρατών μελών. Προβλέπονται ενδεχομένως απαλλαγές για αεροπλάνα από συγκεκριμένες, ιδιαίτερα φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες.
Η διάρκεια εκμετάλλευσης που αναφέρθηκε ανωτέρω μπορεί να επεκταθεί κατά 3 έτη ως ανώτατο όριο για τις αεροπορικές εταιρίες των οποίων οι δραστηριότητες θα πλήττονταν σε αντίθετη περίπτωση. Ενδέχεται να παραχωρηθούν βραχυπρόθεσμες απαλλαγές για μία μεταβατική περίοδο, προκειμένου να καταστεί εφικτή η προσάρτηση του εξοπλισμού μετατροπής στα αεροπλάνα. Ακόμα, οι αεροπορικές εταιρίες δεν είναι δυνατό να αναγκασθούν να μειώσουν το στόλο τους κατά περισσότερο από 10% ετησίως. Όλα τα υποηχητικά αεριωθούμενα αεροπλάνα πρέπει να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του κεφαλαίου 3 από την 1η Απριλίου 2002. Τα κράτη μέλη ενδέχεται να προβούν σε απαλλαγές σε μεμονωμένες περιπτώσεις και για πτήσεις που απαιτούνται για λόγους συντήρησης του αεροσκάφους. Ομοίως, απαλλαγές θεωρούνται επιτρεπτές για αντικατάσταση αεροπλάνων, σε ορισμένες συνθήκες, και για αεροπλάνα ιστορικού ενδιαφέροντος.
Εγκρίθηκε επίσης κανονισμός του Συμβουλίου (925/1999) σχετικά με την εγγραφή στα νηολόγια και χρήση εντός της Κοινότητας ορισμένων τύπων αεριωθούμενων υποηχητικών πολιτικών αεροπλάνων, που έχουν τροποποιηθεί και για τα οποία έχει εκδοθεί εκ νέου πιστοποιητικό θορύβου για την ικανοποίηση των απαιτήσεων σύμφωνα με τον Τόμο Ι, Μέρος ΙΙ, Κεφάλαιο 3 του Παραρτήματος 16 της Σύμβασης της Διεθνούς Πολιτικής Αεροπορίας, τρίτη έκδοση (Ιούλιος 1993), «κανονισμός απομειωτή θορύβου».
Η Οδηγία σχετικά με την αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον (Οδηγία 85/337) ισχύει για έργα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα, δηλαδή σε κατασκευαστικές εργασίες και άλλες επεμβάσεις στη φύση και το τοπίο. Σε ό,τι αφορά τα αεροδρόμια με διάδρομο έκτασης 2.100 μ. ή περισσότερο, τα κράτη μέλη πρέπει να προβούν σε αξιολόγηση, στην οποία να γίνεται διαπίστωση και εκτίμηση των κυριότερων επιπτώσεων του έργου στο περιβάλλον. Η διαδικασία προβλέπει, ιδίως, δημόσια διαβούλευση.
O ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ
Το Eυρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει επανειλημμένα επισημάνει την ανάγκη περαιτέρω περικοπών των οριακών τιμών, καθώς και βελτίωσης των διαδικασιών μέτρησης. Για τις αερομεταφορές, πρέπει να εξετασθεί το ενδεχόμενο να απαγορευθούν οι νυχτερινές πτήσεις πάνω από κατοικημένες περιοχές που βρίσκονται κοντά σε αεροδρόμια, να καθορισθούν τέλη προσγείωσης ανάλογα με το επίπεδο θορύβου, και να ληφθούν μέτρα για την αποφυγή ιδιαίτερα θορυβωδών ελιγμών κατά την προσγείωση και την απογείωση. Επιπλέον, το Κοινοβούλιο ζήτησε τα μέτρα για τον περιορισμό της εκπομπής θορύβου να επεκταθούν και στα στρατιωτικά υποηχητικά αεριωθούμενα αεροπλάνα.

10/03/2000